ویپ یک دستگاه الکترونیکی است که جایگزینی برای سیگار کشیدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه طی فرآیندی، مایع (جویس) حاوی نیکوتین و دیگر ترکیبات را تبدیل به بخار می‌کند که سپس توسط کاربر استنشاق می‌شود. این فناوری به عنوان یک جایگزین برای سیگارهای تنباکویی سنتی مطرح شده است.
آیا ویپ دارای نیکوتین است؟ | عوارض ویپ بدون نیکوتین
تفاوت ویپ با سیگار
ویپ (سیگار الکترونیکی) و سیگارهای تنباکویی در موارد مختلفی از نظر ترکیبات، اثرات سلامتی، و نحوه استفاده با یکدیگر متفاوت هستند. در بخش زیر تفاوت‌های اصلی بین ویپ و سیگارهای تنباکویی آورده شده است:
ترکیبات مصرفی
ویپ: مایع مصرفی در ویپ شامل نیکوتین، گلیسرین، پروپیلن گلیکول و طعمدهندهها (عطرها) است. این مایع به بخار تبدیل شده و توسط کاربر استنشاق می‌شود.
سیگار تنباکویی: دود تنباکو حاوی مواد مختلفی مانند ترکیبات سمی از سوختن تنباکو، کبالت، ترکیبات آمونیاک، کربن منواکسید و … است.
مدل انتقال مواد
ویپ: تولید بخار ویپ از طریق گرمای مخصوص و بدون سوزش مستقیم مایع، انجام می‌شود.
سیگار تنباکویی: این سیگار با سوزش تنباکو و ایجاد دود، مواد مختلف موجود در تنباکو را منتقل می‌کند.
موارد مضر و سلامت
ویپ: هنوز موضوعات مربوط به ایمنی و تأثیرات بلندمدت آن مورد بحران است. اما تاکنون به نسبت به سیگارهای تنباکویی به عنوان یک گزینه کم خطرتر معرفی شده است.
سیگار تنباکویی: دود تنباکو حاوی مواد سمی و مضر است. مثل ترکیبات قارچین، تار، نیکوتین و گازهای سمی مانند کربن مونواکسید است.
اعتیادآور
ویپ: استفاده از ویپ نسبت به سیگار تنباکویی به علت میزان نیکوتین کمتر و کنترل شدت آن، درصد اعتیاد به آن کمتر است.
سیگار تنباکویی: سیگار تنباکویی به دلیل حاوی نیکوتین بیشتر و تأثیرات سریع آن، به راحتی میتواند اعتیاد ایجاد کند.
آیا دستگاه ویپ میتواند جایگزین مناسبی برای سیگار باشد؟
انواع ویپ
انواع ویپ (سیگار الکترونیکی) بر اساس طراحی، اندازه، سبک کاربردی و ویژگی‌های فنی مختلف تفاوت داشته باشند. در بخش زیر، به معرفی برخی از انواع ویپ‌های رایج پرداخته‌ایم:
سیگار الکترونیکی (E-cigarettes)
این نوع ویپ به شکل سیگار تنباکویی سنتی طراحی شده‌اند.
اندازه آنها اغلب کوچک‌تر و سبک‌تر از سایر انواع ویپ هستند.
معمولاً باتری داخلی و یک مخزن یا کپسول قابل شارژ دارند.
ویپ قلمی (Vape Pens)
این ویپ‌ها دارای شکلی شبیه به یک قلم هستند.
باتری قابل شارژ و یک مخزن بزرگتر برای مایع ویپ را شامل می‌شوند.
مناسب برای کاربرانی که به دنبال دستگاهی با ظاهر اندازه متوسط هستند.
ویپ جعبه‌ای(Box Mods)
دستگاه‌های باکس ماد یا باکس مدیفایر به شکل مستطیلی با طراحی مدرن هستند.
قابلیت تنظیم قدرت و دما را ارائه می‌دهند.
اغلب با باتری قابل تعویض عرضه می‌شوند.
پاد ماد (Pod Mods)
دستگاه‌های پاد ماد یا پاد سیستم، دارای مخازن (پادها) کوچک قابل شارژ هستند.
معمولاً سبک و کم حجم هستند و برای استفاده راحت از طریق تعویض پادها طراحی شده‌اند.
آیا تفاوت بین ویپ و پاد را می‌دانید؟
کیت‌های اسکوانکی ( Squonk kits)
این دستگاه‌های ویپ با امکان گرفتن مایع (لیکوئید) از طریق یک بطری نگهدارنده، به کاربر اجازه می‌دهد تا به راحتی مایع ویپ را به کارتر یا اتومایزر (RDA) خود تزریق کنند.
پاد یکبار مصرف (Disposable Vapes)
پاد یکبار مصرف معمولاً بعد از استفاده دور انداخته می‌شوند. برخی از آنها حاوی مایع با نیکوتین و طعم‌دهنده هستند.
هرکدام از این ویپ‌ها ویژگی‌ها و استفاده‌های مختلفی دارند، بنابراین انتخاب هریک از آنها به سلیقه، نیازهای فردی و تجربه مورد نظر کاربر بستگی دارد.
مزایا و معایب ویپ
ویپ یا سیگار الکترونیکی دارای مزایا و معایب گوناگونی هستند. در این بخش به بررسی برخی از آنها پرداخته‌ایم:
مزایا
کم‌ترین مواد سمی: مقداری از مواد سمی که در دود سیگارهای تنباکویی وجود دارد، در ویپ کمتر است. این ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با سیگار کمک کند.
کاهش بوی ناخوشایند: ویپ به دلیل تولید بخار به جای دود، عطر و بوی محیط را بهبود می‌بخشد و باعث می‌شود تا فرد از بوی دهان و بدن خود احساس خوشایند داشته باشد.
کنترل نیکوتین: کاربران می‌توانند مقدار نیکوتین در مایع ویپ را کنترل کنند یا از مایع‌های بدون نیکوتین استفاده کنند، که این امکان را به آنها می‌دهد تا اعتیاد نیکوتین خود را کاهش دهند.
تنوع طعم: با توجه به متنوع بودن مایع‌های ویپ با طعم‌های مختلف، کاربران می‌توانند براساس ذائقه خود طعم را انتخاب کنند.
استفاده در مکان‌های محدود: بسیاری از مکان‌ها سیگارهای تنباکویی را ممنوع کرده‌اند، اما ویپ در برخی از مکان‌ها مجاز است.
معایب ویپ
اعتیارآور: استفاده از ویپ نیز میتواند باعث اعتیاد شود، به ویژه اگر شخص از مایعات حاوی نیکوتین استفاده کند.
عوارض جانبی: برخی از مایعات ویپ حاوی مواد مختلف هستند که ممکن است عوارض جانبی مانند سرفه، سوزش چشم و خشکی گلو داشته باشند.
هزینه بالا: هزینه خرید دستگاه و مایعات ویپ ممکن است به طور کلی بیشتر از خرید سیگارهای تنباکویی باشد.
اجزای تشکیل دهنده ویپ
دستگاه‌های ویپ (سیگار الکترونیکی) از چند قسمت اصلی تشکیل شده‌اند که هرکدام نقش خاصی در عملکرد ویپ دارند. در بخش زیر، به بررسی اجزای تشکیل‌دهنده ویپ پرداخته‌ایم:
باتری (Battery)
باتری یکی از اجزای اصلی ویپ است و برق لازم برای فعال کردن دستگاه را فراهم می‌کند. باتری‌ها در انواع مختلفی مانند داخلی یا قابل تعویض با ظرفیت‌ها و ولتاژهای مختلف وجود دارند.
مخزن مایع (Tank or Atomizer)
این بخش از ویپ محفظه‌ای است که مایع (لیکوئید) ویپ را نگه می‌دارد. مخازن مایع در انواع مختلفی مانند تانک (Tank)، RDAs (Rebuildable Dripping Atomizers)، و RTAs (Rebuildable Tank Atomizers) وجود دارند.
کویل (Coil)
کویل ویپ بخشی است که برق از باتری را به مایع منتقل می‌کند و مایع را به بخار تبدیل می‌کند. کویل‌ها معمولاً از سیم‌های خاص ساخته شده و می‌توانند تاثیر بزرگی بر تجربه ویپ داشته باشند.
اتومایزر (Atomizer)
اتومایزر جایی است که مایع توسط کویل گرم شده و به بخار تبدیل می‌شود. این بخش معمولاً همراه کویل قرار دارد.
باطری جریانی (Regulated Circuit)
برخی از ویپ ها دارای باطری جریانی یا مدارهای تنظیم شده هستند که امکان تنظیم توان، دما و سایر ویژگی‌ها را فراهم می‌کنند. این مدارها برای ایمنی و کنترل بهتر ویپ استفاده می‌شوند.
دکمه قدرت (Power Button)
دکمه قدرت برای روشن و خاموش کردن ویپ و همچنین تغییر توان یا دما استفاده می‌شود.
شارژر یا پورت USB (Charging Port)
برخی از ویپ ها دارای پورت USB هستند که از طریق آن می‌توان باتری را شارژ کرد. البته، برخی از مدل‌ها برای شارژ از باتری خارجی نیز استفاده می‌کنند.
نمایشگر (Display)
برخی از ویپ‌ها دارای صفحه نمایش هستند که به کاربر اطلاعاتی مانند توان، دما، و وضعیت باتری را نشان می‌دهد.
هواکش (Airflow Control)
هواکش یک قسمت قابل تنظیم است که به کاربر امکان کنترل جریان هوا به دستگاه را می‌دهد و تجربه ویپ را بهینه می‌کند.
آیا ویپ باعث ترک سیگار می‌شود؟
استفاده از ویپ به عنوان یک جایگزین برای سیگارهای تنباکویی با هدف تلاش برای کاهش مصرف تنباکو مطرح شده است. برخی افراد از ویپ به عنوان یکی از راهکارهای ترک سیگار استفاده می‌کنند. اما نتیجه این مسئله در افراد مختلف متفاوت است.
برخی افراد ممکن است با موفقیت سیگارهای تنباکویی را کنار بگذارند و از ویپ کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نتوانند اعتیاد خود را صورت کامل کنار بگذارند و از سیگارهای تنباکویی دوری کنند.
تفاوت ویپ با قلیان
مقایسه ضرر ویپ با قلیان بسیار پیچیده است و باید با موارد مختلفی مانند ترکیبات مواد مصرفی، روش تهیه، اندازه و مدت زمان استفاده و شرایط فردی به موضوع پرداخت. در زیر تفاوت‌های اصلی بین ویپ و قلیان آورده شده است:
ویپ
مواد مصرفی: ویپ از مایعات (e-liquid) تشکیل شده است که معمولاً شامل گلیسرین، پروپیلن گلیکول، نیکوتین و عطرها (طعمدهندهها) می‌شوند.
تعدادی از مایعات ویپ بدون نیکوتین نیز وجود دارد.
انتقال مواد: ویپ مایع را با استفاده از یک کارتر (اتومایزر) گرم می‌کند تا به بخار تبدیل شود. این عمل باعث ایجاد بخار می‌شود که تنفس می‌شود.
سلامت: اغلب ویپ به عنوان یک گزینه کم خطرتر نسبت به سیگارهای تنباکویی معرفی شده است. با این حال، هنوز اطلاعات دقیق در مورد تأثیرات بلندمدت آن بر سلامت موجود نیست.
عدم تولید دود: در ویپ، دود تولید نمی‌شود؛ بلکه بخاری ایجاد می‌شود که باعث کاهش اثرات سوء دود سیگار تنباکو می‌شود.
قلیان
مواد مصرفی: قلیان از ترکیباتی مانند تنباکو، میوه‌ها، گلابی، عسل و… تشکیل شده است.
دود تولید شده از سوختن تنباکو و سایر مواد مصرفی حاوی ترکیبات سمی مانند تار، قارچین و ذرات معلق است.
انتقال مواد: قلیان با سوختن ترکیبات تنباکو و مواد دیگر، دود تولید می‌کند که توسط کاربر تنفس می‌شود.
سلامت: قلیان تحت هر شرایطی یک منبع دود است و استنشاق دود آن ممکن است باعث اثرات منفی بر سلامت تنفسی شود. همچنین، قلیان حاوی مقادیر بالای ترکیبات نیکوتین است.
تأثیرات سوء دود: دود قلیان شامل مواد سمی متعدد است که ممکن است بر سلامت تنفسی و انگیزش اثرات منفی داشته باشد.